‘Ik wil niet focussen op miserie, ik wil sociaal werk tonen zoals het is’ Sociaal werk in beeld: een interview met fotograaf Philippe Swiggers Op 24 mei vindt de Sociaalwerkconferentie plaats in Brussel. In het kader van die conferentie loopt van 4 mei tot 3 juni een expo onder de naam ‘TROTS’ over sociaal werk in het Museum Dr. Guislain in Gent. Wat kunnen we van deze expo verwachten? Weliswaar sprak met fotograaf Philippe Swiggers. “In mijn werk probeer ik altijd ‘echte’ foto’s te maken”, zegt Philippe. “Ik wil zo min mogelijk in scène zetten. Zelfs in mijn commercieel werk wil ik mensen fotograferen zoals ze zijn, situaties laten zien die echt zijn. Het idee om een reportage te maken over sociaal werk sprak me daarom heel erg aan. Sociaal werkers staan midden in het leven en zo wilde ik hen ook vastleggen op foto. Voor mijn reportage hoefden ze enkel hun job te doen. Zo wilde ik hen tonen.” Voor ik aan deze reportage begon, dacht ik bij sociaal werk vooral aan straathoekwerkers en daklozenopvang, maar het is zoveel meer dan dat. Sociaal werk is ook een boswandeling maken met jongeren met problemen, kinderen in moeilijke situaties een fijne namiddag bezorgen, een welgemeende knuffel die mensen het gevoel geeft dat ze er niet alleen voor staan. Kleine dingen, die deze job zo warm en waardevol maken. Ook die dingen wilde ik tonen.” “Voor deze reportage kwam ik op plekken waar ik anders niet snel zou komen en ik werd soms erg aangegrepen door de verhalen van de mensen die ik in beeld bracht. Zo ontmoette ik Karin, een vrouw met jongdementie. Ze vroeg me in één minuut tijd twee keer of ik huisdieren heb, ze weet soms niet meer wie haar kleinkinderen zijn. Heel confronterend, terwijl ze nog zoveel levensvreugde heeft.” “Mooi om te zien hoeveel vertrouwen en respect er kan zijn tussen een sociaal werker en zijn cliënt. Een soort vriendschapsrelatie die toch professioneel is". Ook het verhaal van Pascal, een ex-dakloze die nu chemo krijgt en een klein huisje heeft gevonden, greep me aan. Simon, de straathoekwerker die hem begeleidt, heeft een unieke band opgebouwd met Pascal. Het is heel mooi om te zien hoeveel vertrouwen en respect er kan zijn tussen een sociaal werker en zijn cliënt. Ze hebben een soort van vriendschapsrelatie die toch professioneel is. Heel bijzonder.” Een van mijn favoriete foto’s uit deze expo is een beeld van een sociaal werkster die haar cliënt omhelst nadat ze haar kwam vertellen dat ze na een lange procedure eindelijk een verblijfsvergunning kreeg. De sociaal werkster is oprecht blij en reageert heel spontaan. Het is een beeld met heel veel emotie. Ik hou van foto’s die mensen kunnen raken.” Met handen en voeten. Sociaal werkers moeten heel duidelijk een bepaalde passie, een bepaalde drive hebben. Anders hou je zo’n job niet vol. Mensen graag zien is een must. Ik denk dat deze job weleens onderschat wordt, dat sociaal werkers niet altijd voldoende gewaardeerd worden. Simon, de straathoekwerker die daklozen begeleidt, vertelde me bijvoorbeeld ook over de cliënten die hij al verloor doordat ze stierven. Zulke zaken moet hij verwerken.” "Sociaal werkers moeten een passie, een drive hebben. Mensen graag zien is een must.” “De sociaal werkers die ik in beeld heb gebracht, waren stuk voor stuk heel gedreven. En ik ben heel dankbaar dat ik zoveel verschillende mensen heb ontmoet, elk met hun eigen verhaal, met wie ik telkens een andere connectie had. Want ja, ik moest het vertrouwen van mensen wel winnen vooraleer ik aan de slag kon. Het is erg delicaat om mensen die het moeilijk hebben te fotograferen. Ik wilde geen sensatie, het was niet de bedoeling om te focussen op miserie. Ik moest daarbij het vertrouwen winnen van zowel cliënten als van sociaal werkers. Want vaak zijn sociaal werkers heel beschermend tegenover hun cliënten, vaak veel meer dan die mensen zelf.” “Ik wilde cliënten ook niet al te herkenbaar in beeld brengen. Ik keek daarbij vooral naar handen en voeten, omdat sociaal werkers hun job ook ‘met handen en voeten’ moeten doen. De mensen die ik wel herkenbaar fotografeerde – omdat bijvoorbeeld hun gelaatsuitdrukking heel belangrijk was – worden op een respectvolle manier geportretteerd. En sommige mensen vonden het gewoon ook fijn dat zij eens in beeld kwamen, op een positieve manier.” Het idee voor deze reportage kwam van Bert Lambeir, directeur van het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) Oost-Brabant. Hij contacteerde mij voor deze opdracht en ik was direct geïnteresseerd. Hij nam ook contact op met Erik Vlaminck, de auteur die onder meer bekend is van zijn column Dikke Freddy. Het fotoboek en de tentoonstelling is een samenwerking tussen ons drie. Zonder Bert was er geen boek; hij klopte aan bij het Museum Dr. Guislain en het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin.” “Ik werkte een jaar lang aan deze reportage. Het fotoboek vormt een selectie van ongeveer 100 foto’s. De expo toont een selectie rond vier verhalen: jongdementie, kinderen en jongeren, daklozen en vluchtelingen.” De tentoonstelling TROTS is van 4 mei tot 3 juni te zien in het Museum Dr. Guislain in Gent. Het fotoboek TROTS is vanaf 4 mei verkrijgbaar in alle boekhandels.
0 Reacties
RESETVERHAAL.BE is de eerste onafhankelijke Belgische online ervaringsdatabank waar mensen hun verhaal over het leven met een ernstige diagnose kunnen delen. Uit onderzoek blijkt dat lotgenotenverhalen enerzijds een enorme hulp zijn voor patiënten, maar anderzijds ook voor zorgverleners. Ze bieden namelijk een unieke inkijk in hoe mensen hun diagnose in het dagelijks leven ervaren. Om RESETVERHAAL.BE tot een zo groot mogelijk succes te maken, zijn we op zoek naar scholen in de zorgsector die het platform bij hun leerlingen onder de aandacht willen brengen en willen delen via hun socialmediakanalen en/of nieuwsbrief. Contacteer [email protected] voor meer info. Wat is het RESETVERHAAL-platform?
RESETVERHAAL.BE is een online platform met filmpjes van personen die hun verhaal delen over de uitdagingen die hun diagnose met zich meebrengt. Via de website kan iedereen zijn verhaal insturen. Een professionele filmploeg gaat bij de mensen thuis langs en maakt een audiovisueel portret voor het platform. Waarom? Het platform werd opgericht om een antwoord te bieden op de maatschappelijke nood aan ervaringsverhalen van lotgenoten voor mensen die geconfronteerd worden met een ernstige diagnose. Uit onderzoek blijkt dat zulke filmpjes steun kunnen bieden aan patiënten, hun vrienden en familie die zich geïsoleerd voelen door hun diagnose. Daarnaast is Reset een interessante informatiebron voor hulpverleners, die hen inzicht geeft in hoe patiënten hun aandoening in hun dagelijks leven ervaren. Op die manier hoopt Reset bij te dragen aan een betere communicatie tussen patiënten en zorgverstrekkers. Docureeks op CANVAS Als verlengde van het platform start vanaf 10 mei de documentairereeks RESET op CANVAS. De reeks toont zes verschillende resetverhalen van veerkrachtige mensen en laat zien hoe zij omgaan met de diagnose die hun leven op z'n grondvesten doet daveren. Hier vindt u de link naar Quiz Instructies Mediatheekplatform: Quiz Alsook de online brochure: ZOEKEN VIA HET MEDIATHEEKPORTAAL
Uit De Wereld Morgen
Beste pastoor Daniel Alliët, Ik heb vernomen dat het Brusselse stadsbestuur nadenkt over een nieuwe functie voor uw Begijnhofkerk in het centrum van de hoofdstad. Zij overwegen het kerkgebouw te desacraliseren en tot een museum om te vormen. Ik ben ontredderd dat net een van de weinige kerken die zich de laatste decennia aan het herdenken is, vanuit diep religieuze waarden als barmhartigheid en naastenliefde, van bovenaf fundamenteel in vraag wordt gesteld. Is er in de kerk van het derde millennium nog plaats voor erbarmen of worden zij die het opnemen voor de gemarginaliseerden van vandaag, mee veroordeeld? In april 2009 kwam ik voor het eerst in uw kerk voor een 'interreligieus en interlevensbeschouwelijk concert’. Ik herinner het mij alsof het gisteren was. De klezmer klanken van het Joodse ‘Krupnik trio’ vermengden met de islamitische strijkers van ‘Malick Pathé Sow’, klassiek christelijke zangstemmen van het ‘Rinascimento Ensemble’ en het vrijzinnig studentenkoor van de VUB in het middenschip van uw kerk. Het was niet de eerste, noch de laatste keer dat honderden mensen in uw kerk verzamelden om de grenzen tussen de joodse, christelijke en islamitische traditie muzikaal te overstijgen. Interreligieuze dialoogUw kerk is een symbool van religieuze diversiteit, interreligieuze dialoog en ontmoeting. De Filipijnse en Congolese gemeenschap is bij jullie kind aan huis. De Braziliaanse Evangelische kerk, de Iraanse Pinksterbeweging en enkele Soefi broederschappen zijn ook hun eerste activiteiten aan het voorbereiden. Jullie werken nauw samen met de synagoge van Vorst, de Hamza-Moskee in Brussel en de Protestantse kerk van de Nieuwe Graanmarkt. Ik heb zelfs gehoord dat er onlangs een klein meisje gedoopt is tijdens een Katholiek-Boeddhistische viering. Elke zondagochtend is er gewoon een mis, maar op de derde zondag van de maand krijgt een ervaringsdeskundige of expert het woord over actuele thema's zoals milieu, racisme of sociaal onrecht. Jullie onderhouden zelfs een studiegroep ‘mystiek en verzet’ heb ik me laten vertellen. Maar wat deze concertavond in jullie kerk zo bijzonder maakte, was de aanwezigheid van wel heel bijzondere gasten. Een 200-tal matrassen met hongerstakende sans-papiers omringden het publiek tijdens het concert in de twee zijbeuken van uw kerk. Zij weigerden te eten tot ze geldige verblijfspapieren zouden krijgen. Om de haverklap moesten de hulpdiensten uitrukken omdat de gezondheid van de actievoerders in gevaar was. Er wachtte permanent een ziekenwagen voor de deur. Een nogal vervelende situatie voor de politici die het concert mee hadden ondersteund en in volle verkiezingscampagne handjes kwamen schudden. Maar u hield voet bij stuk. Hoewel u niet volledig achter de zelfverwoestende tactiek van hongerstaking staat, week uw onvoorwaardelijke steun voor deze wanhopige mensen geen milimeter. Alvorens de hongerstaking na drie maanden toch, welja, te staken, leidde u nog een symbolische uitvaartplechtigheid voor de gesneuvelde mensen zonder papieren, voor de vele vluchtelingen die het leven lieten in de Middellandse Zee of elders onderweg naar een veilig en menswaardig bestaan. Heeft men u ooit beschuldigd van het plegen van een “solidariteitsmisdrijf”? Het bestaan van zo’n woord was voor mij tot voor kort überhaupt ondenkbaar. Na de sluiting van het vluchtelingenkamp in Calais eind 2016 steeg het aantal transitmigranten dat in en rond het Maximiliaanpark vertoeft. Al gaat het slechts over een 500-tal mensen, de regering wilde hen geen onderdak meer bieden. Het schrijnend tekort aan structurele opvang noopte Mehdi Kassou en Adriana Costa Santos ertoe een burgerplatform op te zetten. Net als u springen zij in de bres voor mensen zonder papieren en organiseren ze een netwerk van vrijwilligers die hun deuren openen om zich - al is het tijdelijk - over hun lot te ontfermen. Zij worden nu ook bedreigd met een wetsontwerp dat huiszoekingen toestaat bij loutere verdenking van verblijf van sans-papiers. Voeg aan deze razzia-wet nog eens de deportatie-wet toe, waarbij mensen met een andere origine bij een vermoeden van schending van de openbare orde het land kunnen worden uitgezet, ook al zijn ze in België geboren, en je krijgt al gauw het gevoel aan de vooravond te staan van een volgende duistere bladzijde in onze geschiedenis. Zoals u het altijd zelf treffend zegt, “Mensen zonder papieren zijn de slaven van vandaag, die nog steeds op zee verdrinken, en van wie wij nog steeds profiteren voor flexibel en goedkoop zwartwerk”. Zwart geld wordt vandaag blijkbaar gemakkelijker geregulariseerd dan mensen zonder papieren. Men heeft blijkbaar meer genade voor fraudeurs en het grootkapitaal dan voor de slachtoffers die dit schrikbewind van onverzadigbare hebzucht maakt. Nooit gedacht dat ik nog in een tijd zou leven waar solidariteit en misdrijf in één woord zouden versmelten, waar mededogen gecriminaliseerd zou worden, nota bene door een regering van onder meer Christen-Democraten. Van hun christelijke en democratische waarde blijft helaas niet veel meer over. Ze zouden beter zoals u wat meer het voorbeeld van Jezus volgen in plaats van zich te verbergen achter hun geloof. Het is niet de eerste keer dat men dreigt u uit uw kerk te zetten. In 2014 kreeg u van aartsbisschop Léonard te horendat u er uit moest, zodat de kerk overgedragen kon worden aan volgelingen van de ‘Fraternité des Saints Apôtres’ onder leiding van de charismatische populistische zanger/priester Michel-Marie Zanotti-Sorkin die toen in Frankrijk furore maakte. U weigerde resoluut dit order van hogerhand en verdedigde met verve uw eigenzinnig geëngageerd pastoraal werk. U had het terechte gevoel dat samen met u de armen weggeduwd zouden worden uit het centrum van onze hoofdstad. In plaats van de orders te gehoorzamen en uw werk en volgelingen te verplaatsen naar de Sint-Jan-de-Doperkerk in Molenbeek, verdedigde U het behoud van een ereplek in het centrum voor de meest kwetsbaren voor wie u opkomt. Dat de Begijnhofkerk te groot is voor jullie, is op zijn minst ongeloofwaardig te noemen. Jullie herbergden toen ook net een hele groep Afghaanse vluchtelingen, die hoewel ons leger medeplichtig is aan de oorlog en het leed daar, niet opgevangen en zelfs teruggestuurd werden. U verdedigde geestdriftig uw armenparochie, waarvoor zovelen u zo dankbaar zijn. ProtestwakeEen drietal jaar geleden hielden jullie samen met het open kunstenhuis ‘Globe Aroma’ een protestwake “bij het graf van de onbekende drenkeling” aan de vooravond van Wereldvluchtelingendag. Zo herdachten jullie voor de zoveelste keer weer de migranten die tijdens hun oversteek naar Europa zijn verdronken. In plaats van een rode loper, werd een witte loper van bijna 100 meter lang met de namen van 17.306 migranten die tussen 1993 en 2013 (dus voor de vluchtelingengolf van 2015) het leven lieten op de Middellandse Zee ontrold van aan het altaar tot buiten op het plein. Tijdens deze actie leerde jullie Kito Sino kennen, een Koerdische kunstenaar met wie jullie een zijkapel van de Begijnhofkerk ombouwden tot interreligieuze stille ruimte met als rode draad het universele “Behandel de anderen zoals je door hen behandeld wilt worden”. Binnenin schilderde Kito een prachtige vredesboom met in verschillende talen die gulden regel die in haast alle godsdiensten en levensbeschouwingen terugkomt. Dat het stadsbestuur van jullie kerk een culturele hotspot wil maken, toont duidelijk aan dat ze er de laatste jaren geen voet hebben binnengezet. Er loopt niet alleen regelmatig een expo die vele bezoekers weten te appreciëren en alsmaar meer belangrijke spelers uit het kunstenveld vinden hun weg naar de kerk. Het experimentele muziekfestival KRAAK programmeerde een orgelconcert van avant-garde kunstenaar Hermann Nitsch. De Ancienne Belgique organiseerde een concert van de legendarische ambient-drone band ‘Stars Of The Lid’ van componist en geluidstechnicus Adam Wiltzie. Het Bang! Festival bracht twaalf avonden rond ‘Twaalf spreuken op borden’ een schilderij van Pieter Brueghel met onder meer een concert van minimalistische kunstenaar Charlemagne Palestine. Ook Workspace Brussels vond zijn weg tot bij jullie. Met hun voorstelling ‘Life in the Bush', een happening over technologie en fragiliteit, toverden zij de kerk even om tot theaterzaal. Het stadsbestuur is nog steeds in beraad, maar zegt dat ze openstaat voor alle mogelijke scenario’s. Na Pinksteren wordt beslist over de toekomst van jullie kerk. Tot dan kunnen er tegenvoorstellen worden ingediend. Blijkbaar zien zij niet in dat het beste tegenvoorstel precies door uw jarenlange praktijk als priester van het Begijnhof gedragen wordt. Weet dat meer en meer mensen uw onvoorwaardelijke keuze voor mensen die in armoede leven, voor de meest kwetsbaren, voor de sans-papiers steunen. Weet dat u niet alleen bent als u zegt dat er geen andere keuze is dan voort te doen. Want ooit moet en zal het inderdaad veranderen. We geloven erin en blijven er samen met u voor vechten. In de hoop dat de Heilige Geest uw barmhartig werk nieuw leven mag inblazen en dat jullie met jullie eigenste voorstel de stad Brussel kunnen overtuigen om in Gods huis te blijven. One love, J.
Afgelopen maandag werd collega Wim Malfliet en zijn partner Liesbeth Petit in het kader van het thema NAH geïnterviewd in het praatprogramma 'Van Gils en gasten'. Hieronder kan je het volledig interview bekijken.
Onze studenten en docenten van de opleiding Sociaal werk hebben de handen in elkaar geslagen met Villa Voortman voor een creatief project.
Villa Voortman is een Gents ontmoetingscentrum voor mensen met een problematiek, die in de gewone hulpverlening tussen wal en schip zijn geraakt. Zij zijn artistiek aan de slag gegaan rond het thema 'kwetsbaarheid & veerkracht'. Hun creaties en die van onze studenten en docenten kan je binnenkort bewonderen. Waar? Mediatheek campus Sint-Annaplein (Sint-Annaplein 31, Gent). Wanneer? Officiële opening op donderdag 30 november, 17-19 u. Daarna blijft de tentoonstelling 'Sociaal te Gek!?' drie maanden lopen. Meer info op: https://www.facebook.com/events/723117427887224 |